Đây là đánh giá của Ban Pháp chế Hội đồng nhân dân tỉnh Lào Cai tại Báo cáo số 266/BC-BPC ngày 28/11/2024. Theo đó, năm 2024, mặc dù trong bối cảnh thiên tai xảy ra ở nhiều địa phương làm thiệt hại lớn về người, tài sản của nhà nước, việc thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh gặp nhiều khó khăn nhưng tình hình an ninh chính trị, quốc phòng - an ninh được giữ vững, an ninh biên giới ổn định; quan hệ đối ngoại, hợp tác trên các lĩnh vực được duy trì và phát triển; chủ động tăng cường các biện pháp đảm bảo an ninh, trật tự; công tác kiểm tra, kiểm soát thị trường được triển khai tích cực; công tác thanh tra, xử lý vi phạm hành chính, đấu tranh phòng, chống tội phạm, vi phạm pháp luật, tham nhũng, lãng phí được tăng cường; công tác cải cách hành chính củng cố, kiện toàn tổ chức bộ máy, tinh giản biên chế được quan tâm, hoạt động chuyển đổi số đạt được nhiều kết quả tích cực; các ngành khối nội chính phối hợp thường xuyên, chặt chẽ trong công tác điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án đảm bảo đúng quy định và yêu cầu cải cách tư pháp... cụ thể:

Về tình hình an ninh, trật tự, an toàn xã hội. Tình hình an ninh, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn về cơ bản ổn định. Lực lượng công an là nòng cốt đã phối hợp chặt chẽ với các cấp các ngành tích cực, chủ động triển khai kế hoạch đảm bảo an ninh các địa bàn có tiềm ẩn phức tạp về an ninh trật tự, không để xảy ra bị động bất ngờ, không để xảy ra các vụ việc phức tạp, điểm nóng về an ninh trật tự; bảo vệ tốt nội bộ, an ninh kinh tế, an ninh tư tưởng, an ninh thông tin, an ninh nông thôn, đô thị. Công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm đẩy mạnh. Tuy nhiên, số vụ vi phạm pháp luật và tội phạm có diễn biến phức tạp cả về tính chất và hành vi phạm tội, thủ đoạn phạm tội ngày càng tinh vi hơn; tội phạm công nghệ thông tin, mạng viễn thông và sử dụng công nghệ cao tăng, sử dụng internet và các trang mạng xã hội để lừa đảo, chiếm đoạt tài sản... tội phạm giảm ở lĩnh vực trật tự xã hội; kinh tế, sở hữu, môi trường giảm nhưng tăng về tội phạm ma túy so với cùng kỳ năm 2023 (tăng 124 vụ so với cùng kỳ năm 2023) và tiếp tục diễn biến phức tạp, nhiều vụ thu giữ ma túy với khối lượng lớn (12,1 kg Heroin, 5,6 kg thuốc phiện, 1.154 viên ma túy tổng hợp…), triệt xóa đối với 05 nhóm đường dây; 04/04 điểm và 01 điểm phức tạp về ma túy; bắt 111/112 đối tượng bán lẻ trái phép chất ma túy trên địa bàn tỉnh... Công tác đảm bảo trật tự an toàn giao thông được quan tâm chỉ đạo, các lực lượng chức năng đã triển khai nhiều hoạt động tuần tra, kiểm soát, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm. Tuy nhiên, tai nạn giao thông vẫn tăng cả 02 tiêu chí về số vụ và số người chết: Tính đến ngày 22/11/2024, toàn tỉnh xảy ra 195 vụ tai nạn giao thông, làm 62 người chết, 175 người bị thương (so với cùng kỳ 2023 tăng 31 vụ, số người chết tăng 10 người, số người bị thương giảm 18 người).

Công tác quốc phòng, quân sự địa phương được đảm bảo; chủ quyền biên giới được giữ vững; duy trì nghiêm chế độ trực sẵn sàng chiến đấu và bố trí lực lượng, phương tiện tham gia xử lý các tình huống, kết hợp cấp ủy, chính quyền các địa phương nắm chắc tình hình địa bàn; chỉ đạo việc đăng ký, quản lý, tuyển chọn gọi công dân nhập ngũ bảo đảm an toàn, đúng quy định. Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh đã chỉ đạo các đơn vị triển khai đồng bộ công tác biên phòng, tổ chức tuần tra, kiểm soát bảo vệ biên giới; tăng cường công tác nắm tình hình nội, ngoại biên và trên biên giới; thực hiện tốt công tác vận động quần chúng và công tác tuyên truyền; xây dựng kế hoạch và triển khai có hiệu quả công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm; phòng, chống ma túy; phòng chống mua bán người, trẻ em; chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả; xác lập đấu tranh và tham gia đấu tranh các chuyên án, qua đó đã bắt giữ 14 vụ/21 đối tượng; khởi tố 06 vụ án hình sự với 06 đối tượng về hành vi liên quan đến vận chuyển trái phép chất ma túy, tổ chức cho người khác nhập cảnh trái phép...; góp phần giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội ở khu vực biên giới... Công tác tìm kiếm cứu nạn, cứu hộ được lực lượng Biên phòng, Quân sự, Công an tỉnh... triển khai tích cực, hiệu quả (nhất là việc triển khai công tác tìm kiếm nạn nhân mất tích do lũ quét do ảnh hưởng của hoàn lưu cơn bão số 3...).

Về công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng. Lực lượng Kiểm lâm đã triển khai thực hiện tốt công tác quản lý, bảo vệ, phòng chống, chữa cháy rừng, quản lý lâm sản; phối hợp và tăng cường công tác tuần tra, kiểm soát, điều tra xác minh và xử lý các vụ vi phạm về lĩnh vực lâm nghiệp luôn có sự trao đổi, nắm bắt thông tin kịp thời, triển khai đồng bộ các giải pháp thực hiện. Từ 01/01/2024 đến 31/10/2024, đã kiểm tra, phát hiện 129 vụ vi phạm trong lĩnh vực lâm nghiệp (giảm 16 vụ so với cùng kỳ năm 2023), trong đó xử lý 104/129 vụ (xử lý hình sự 02 vụ; xử lý hành chính 135 vụ), còn 25 vụ chưa xử lý. Lũy kế đến hết 31/10/2024 đã xử lý 137 vụ (năm 2023 là 33 vụ, 2024 là 104 vụ), còn 29 vụ chưa xử lý (năm 2023 là 04 vụ, 2024 là 25 vụ). Xử lý tốt tin báo tố giác về tội phạm, đã tiếp nhận và xử lý 03 tin báo về tội phạm trong lĩnh vực lâm nghiệp (kết quả: Đã khởi tố 01 vụ hủy hoại rừng, 01 vụ vi phạm quy định 3 về khai thác rừng, bảo vệ rừng và lâm sản; 01 vụ cháy rừng chuyển từ hình sự sang hành chính). Bên cạnh kết quả đạt được, việc giao đất và giao rừng giữa các ngành chưa đồng bộ, khi kiểm tra thực tế còn có sự chồng chéo giữa các chủ rừng; thời tiết khí hậu diễn biến phức tạp gây khó khăn cho công tác bảo vệ rừng, nhất là phát triển rừng, phòng cháy, chữa cháy rừng và xử lý vi phạm; nhận thức và hiểu biết pháp luật về lâm nghiệp của một bộ phận người dân còn hạn chế, điều kiện kinh tế khó khăn, do vậy khi xử lý vi phạm không có khả năng thi hành quyết định xử phạt.

Về công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại. Trong năm, Cục Quản lý thị trường tỉnh Lào Cai đã tích cực chỉ đạo, tăng cường thực hiện các biện pháp nghiệp vụ quản lý địa bàn, kiểm tra, kiểm soát, đấu tranh, ngăn chặn có hiệu quả các hành vi vi phạm về hàng giả, không rõ nguồn gốc xuất xứ và xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ... ; tăng cường kiểm tra, kiểm soát, nắm tình hình thị trường, qua đó đã kịp thời bắt giữ, xử lý nhiều vụ vi phạm về buôn bán, vận chuyển hàng lậu, hàng giả, hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ, vi phạm về VSATTP. Lực lượng Quản lý thị trường đã kiểm tra 868 vụ, phát hiện và xử lý 682 vụ vi phạm, với tổng giá trị xử lý gần 12 tỷ đồng. Lực lượng Hải quan đã phát hiện, bắt giữ, xử lý 24 vụ (trị giá tang vật hơn 1,2 tỷ đồng); xử phạt vi phạm hành chính 205 vụ, với số tiền phạt hơn 5,6 tỷ đồng. Bên cạnh kết quả đạt được, công tác nắm bắt thông tin, phối hợp xử lý vi phạm về buôn bán hàng giả, hàng kém chất lượng qua giao dịch thương mại điện tử còn gặp khó khăn; các cơ sở kinh doanh thường xuyên thay đổi, trong khi lực lượng quản lý thị trường có lúc cùng tham gia nhiều đoàn kiểm tra liên ngành nên gặp khó khăn trong trong công tác quản lý địa bàn, cập nhật dữ liệu cơ sở và triển khai kế hoạch kiểm tra, kiểm soát; các Đội quản lý thị trường liên huyện phụ trách từ 02-03 huyện nên phần nào cũng ảnh hưởng đến triển khai nhiệm vụ của Ban Chỉ đạo 389 cấp huyện …

Công tác xây dựng chính quyền, CCHC, chuyển đổi số. Công tác xây dựng chính quyền, cải cách hành chính đạt nhiều kết quả tích cực; tiếp tục triển khai sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy các cơ quan, tổ chức hành chính và đơn vị sự nghiệp công lập đảm bảo đúng quy định, kết quả đã kiện toàn 12 cơ quan, đơn vị; phê duyệt vị trí việc làm, cơ cấu ngạch công chức, cơ cấu viên chức theo chức danh nghề nghiệp cho 54 đầu mối sở, ban, ngành, đơn vị sự nghiệp, UBND cấp huyện, tổ chức quỹ, tổ chức hội được đảng và nhà nước giao nhiệm vụ (bao gồm các cơ quan, tổ chức hành chính, đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc, UBND cấp xã) trên địa bàn tỉnh đảm bảo đúng quy định. Việc quản lý, giao và sử dụng chỉ tiêu biên chế công chức, viên chức và hợp đồng lao động được thực hiện nghiêm túc theo các quy định của pháp luật và phù hợp với lộ trình cắt giảm biên chế tại Quyết định số 72-QĐ/TW ngày 18/7/2022 của Bộ Chính trị. Công tác rà soát, quy hoạch cán bộ được quan tâm; tích cực triển khai các biện pháp nhằm siết chặt kỷ luật, kỷ cương hành chính trong các cơ quan nhà nước các cấp gắn với việc thực hiện nghiêm túc văn hóa công vụ. Công tác cải cách hành chính triển khai thực hiện có trọng tâm, trọng điểm, đồng bộ, kịp thời 4 tạo nhiều chuyển biến tích cực. Các chỉ số xếp hạng của tỉnh so với các tỉnh, thành phố trong cả nước được cải thiện: Chỉ số (PAR INDEX) đứng thứ 7/63 tỉnh, thành phố; chỉ số SIPAS năm 2023 đứng thứ 6/63; chỉ số PAPI năm 2023 xếp vị thứ 33/63... Công tác chuyển đổi số được triển khai mạnh mẽ, tỉnh Lào Cai đã cập nhật 100% hồ sơ cán bộ, công chức, viên chức và kết nối với Cơ sở dữ liệu quốc gia về CBCCVC... Công tác quản lý nhà nước về tôn giáo, tín ngưỡng thực hiện nghiêm, không có điểm nóng, phức tạp về tôn giáo trên địa bàn tỉnh. Bên cạnh kết quả đạt được, việc thực hiện tinh giản biên chế còn gặp khó khăn do một số cơ quan, đơn vị được bổ sung chức năng nhiệm vụ, trong khi vẫn phải thực hiện tinh giản biên chế theo quy định, nhất là tinh giản biên chế sự nghiệp giáo dục; một số nơi, một số sở, ngành, địa phương trách nhiệm của người đứng đầu, người có thẩm quyền trong một số trường hợp chưa được phát huy đầy đủ; một bộ phận cán bộ, công chức còn có tâm lý né tránh, sợ trách nhiệm, sợ sai trong thực thi công vụ thuộc thẩm quyền, dẫn đến không đảm bảo, ảnh hưởng đến tiến độ, hiệu quả công việc được giao. Việc thực hiện bộ thủ tục hành chính trong một số lĩnh vực hiệu quả chưa cao, nhất là trong lĩnh vực đất đai, việc trả kết quả tại Trung tâm dịch vụ hành chính công của tỉnh, nhất là các thủ tục hành chính sau khi chuyển về thành phố Lào Cai thực hiện vẫn còn chậm muộn, gây phiền hà, tốn kém về thời gian, chi phí của Nhân dân do phải đi lại nhiều lần. Đạo đức công vụ, năng lực, ý thức trách nhiệm, thái độ phục vụ Nhân dân của một số cán bộ, công chức, viên chức còn hạn chế (qua các cuộc thanh tra có một số cá nhân là cán bộ, công chức, viên chức có hành vi vi phạm bị kiến nghị xử lý và quyết định xử lý);

Công tác tuyên truyền pháp luật; rà soát, kiểm tra và xây dựng văn bản QPPL

Chính quyền các cấp đã đổi mới nhiều hình thức tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật, nội dung phổ biến kịp thời đảm bảo tính thời sự và tiến độ dảm bảo đúng kế hoạch năm. Công tác xây dựng, ban hành, kiểm tra, rà soát, hệ thống hóa văn bản QPPL được triển khai thực đồng bộ, hiệu quả; qua rà soát đã đề xuất HĐND, UBND tỉnh ban hành 50 văn bản QPPL để thay thế, bãi bỏ hoặc sửa đổi, bổ sung; rà soát 03 chuyên đề theo đề nghị của Bộ Tư pháp và Bộ Thông tin và Truyền thông, phát hiện 54 văn bản do các cơ quan ở Trung ương ban hành có quy định mâu thuẫn, chồng chéo, bất cập hoặc vướng mắc trong các luật và văn bản dưới luật có liên quan... Công tác quản lý công tác thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính đã thực hiện tốt việc tham mưu cho tỉnh để giải quyết nhiều vụ việc khó phức tạp; tham vấn cho các địa phương và sở ngành trong việc áp dụng và thực hiện hiện pháp luật; công tác hành chính tư pháp đảm bảo cung cấp dịch vụ công trực tuyến góp phần đẩy mạnh cải cách hành chính, chuyển đổi số của tỉnh; công tác quản lý công chứng, luật sư, giám định tư pháp, đấu giá tài sản, tư vấn pháp luật, trợ giúp pháp lý, hòa giải cơ sở… được quan tâm, chú trọng. Bên cạnh những mặt tích cực, công tác tư pháp cũng còn khó khăn, hạn chế: Kinh phí cấp cho hoạt động tuyên truyền pháp luật chưa được quan tâm đúng mức; công tác Tphổ biến giáo dục pháp luật ở miền núi, vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới gặp nhiều khó khăn do địa bàn rộng, giao thông không thuận lợi, nhiều người 5 đồng bào các dân tộc nói và nghe tiếng phổ thông còn hạn chế; vẫn còn tình trạng tảo hôn và trẻ em nữ dân tộc thiểu số dưới 18 tuổi sinh con tại một số địa phương; trong quá trình thực hiện trợ giúp pháp lý và triển khai các hoạt động truyền thông về trợ giúp pháp lý cho người dân tộc thiểu số còn phải thông qua phiên dịch... ; cấp trễ hạn 07 phiếu Lý lịch tư pháp (nguyên nhân trễ hạn do công tác xóa án, kết quả Trung tâm LLTP quốc gia trả lời Sở Tư pháp chậm)./.