Triển khai công tác phổ biến, giáo dục pháp luật năm 2024, Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Lào Cai (Sở GD&ĐT) đã xây dựng, triển khai các kế hoạch. Chỉ đạo các cơ sở giáo dục tiếp tục đẩy mạnh truyền thông chính sách có tác động lớn đến xã hội thuộc phạm vi nội dung Đề án “Tổ chức truyền thông chính sách có tác động lớn đến xã hội trong quá trình xây dựng văn bản quy phạm pháp luật giai đoạn 2022- 2027” theo Quyết định số 407/QĐ-TTg ngày 30/3/2022 phê duyệt Đề án “Tổ chức truyền thông chính sách có tác động lớn đến xã hội trong quá trình xây dựng VBQPPL giai đoạn 2022-2027” của UBND tỉnh Lào Cai (Đề án 407); Kế hoạch số 168/KH-SGD&ĐT ngày 11/9/2024 tổ chức các hoạt động hưởng ứng Ngày Pháp luật nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam năm 2024.
Một buổi tuyên truyền pháp luật tại Trường THPT số 2 thành phố Lào Cai
Sở GD&ĐT đã ban hành văn bản số 302/SGD&ĐT-TTr ngày 28/02/2023 việc kiện toàn đội ngũ Báo cáo viên, tuyên truyền viên pháp luật. Báo cáo viên pháp luật và bộ phận phụ trách công tác PBGDPL đã tham mưu cho Giám đốc Sở GD&ĐT tổ chức triển khai thực hiện công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật trong toàn ngành. Mỗi nhà trường đều phân công 01 lãnh đạo phụ trách công tác phổ biến pháp luật của nhà trường. Giáo viên dạy môn giáo dục công dân được giao trực tiếp tham gia công tác phổ biến, tuyên truyền giáo dục pháp luật trong trường học, là lực lượng tuyên truyền viên về giáo dục pháp luật, có trách nhiệm thu thập tài liệu về pháp luật, tự trang bị kiến thức cũng như học hỏi các hình thức tuyên truyền phong phú triển khai cho đơn vị mình đạt hiệu quả. Chủ động, tích cực tham mưu với lãnh đạo triển khai các hình thức tuyên truyền về pháp luật đổi mới, linh hoạt, đa dạng. Hằng năm, Sở GD&ĐT đều tổ chức các lớp tập huấn, bồi dưỡng kiến thức pháp luật cho đội ngũ thực hiện công tác PBGDPL của đơn vị trường học trong các đợt bồi dưỡng hè.
Trong thực hiện nhiệm vụ PBGDPL thuộc lĩnh vực chuyên môn và nhiệm vụ được phân công tại Mục II của Kế hoạch số 38/KH-HĐPH ngày 23/01/2024 của Hội đồng PHPBGDPL Sở đã chỉ đạo các cơ sở giáo dục chú trọng tổ chức các hoạt động phù hợp với thực tiễn của từng đơn vị. 100% các cơ sở giáo dục trên địa bàn tỉnh thực hiện chuyển đổi số trong công tác PBGDPL đáp ứng yêu cầu của tình hình mới, tích cực khai thác tài liệu về pháp luật từ Trang thông tin phổ biến, giáo dục pháp luật tỉnh Lào Cai. Tại các cơ sở giáo dục đã triển khai các hình thức PBGDPL cụ thể như: Hội nghị, tập huấn, toạ đàm, tư vấn pháp luật, trợ giúp pháp lý; thi tìm hiểu pháp luật; tham gia các cuộc thi tìm hiểu pháp luật; phối hợp các cơ quan chức năng tổ chức phiên tòa giả định nhằm tuyên truyền pháp luật cho học sinh.
Sở GD&ĐT ban hành kế hoạch triển khai thực hiện giáo dục kiến thức PCTN,TC tại các cơ sở giáo dục, đào tạo theo luật PCTN, theo chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, của Bộ giáo dục và Đào tạo về công tác PCTN theo nhiệm vụ được phân công tại kế hoạch số 07-KH/BNCTU ngày 12/3/2021 của Ban Nội chính Tỉnh uỷ Lào Cai. Các trường THPT, THCS&THPT trên địa bàn tỉnh tiếp tục triển khai, thực hiện đúng các văn bản hướng dẫn của Bộ, của Sở GD&ĐT Tỉnh Lào Cai về việc đưa nội dung PCTN tích hợp vào một số bài học trong chương trình chính khóa theo chỉ đạo tại văn bản số 1348/SGD&ĐT-GDTrH ngày 07/9/2016 về việc nâng cao chất lượng dạy học, giáo dục phòng chống tham nhũng trong các trường THPT. Cụ thể, các cơ sở giáo dục triển khai thực hiện và bố trí giáo viên giảng dạy GDCD khối 12; Giáo dục kinh tế & Pháp luật (GDKT&PL) khối 10; 11 tại 39/39 đơn vị trực thuộc đối với cấp THPT và cấp THCS, thực hiện các tiết tích hợp trong chương trình chính khóa môn Giáo dục công dân (lớp 12): Cấp THPT, Chương trình GDPT 2018: Từ năm học 2013-2014 mỗi khối 10, 11, 12 môn GDCD dạy 2 tiết/khối, số tiết không quy định mà tích hợp vào bài dạy với yêu cầu không tăng tiết dạy của môn GDCD, không gây quá tải cho học sinh. Từ năm học 2022-2023, việc tích hợp nội dung phòng, chống tham nhũng trong dạy học tại các trường THPT được triển khai theo hướng: Các khóa học sinh học chương trình GDPT năm 2006: Tiếp tục thực hiện tích hợp trong bộ môn GDCD theo quy định tại Chỉ thị 10 với địa chỉ và nội dung kiến thức cụ thể.
Các đơn vị trường học đã chú trọng triển khai nội dung này với nhiều hình thức đa dạng như sân khấu hóa, tổ chức phiên tòa giả định, mời tổ chức xử án lưu động tại trường học với những vụ án đơn giản, có ý nghĩa giáo dục cao mà không dẫn đến tác động tiêu cực về tâm lý học sinh. Sở GD&ĐT rất chú trọng công tác kiểm tra hoạt động tuyên truyền PBGDPL trong các nhà trường, cơ sở giáo dục nghề nghiệp: Trong năm 2024 Sở tổ chức thanh tra hành chính tại tại 02 đơn vị (trường THPT trường THPT số 3 huyện Bảo Yên, trường Trung tâm KTTH HNDN&GDTX tỉnh). Đã lồng ghép nội dung về công tác PCTN và việc tổ trước triển khai dạy tích hợp nội dung PCTN vào bộ môn GDCD; môn GDKT&PL trong đơn vị; kiểm tra công tác PBGDPL tại các trường trực thuộc thị xã Sa Pa, huyện Si Ma cai, huyện Bắc Hà. Qua thanh tra, kiểm tra đã kịp thời chấn chỉnh, hướng dẫn các đơn vị trong việc triển khai công tác PCTN, công tác PBGDPL; 100% các trường THPT được kiểm tra đều triển khai thực hiện các quy định về PCTN và giảng dạy tích hợp nội dung PCTN, thực hiện tuyên truyền PBGDPL đầy đủ theo kế hoạch Sở đã triển khai.
Một buổi phổ biến pháp luật của Trường THPT Dân tộc Nội trú tỉnh
Sở xác định rõ phổ biến, giáo dục pháp luật là một bộ phận của công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, là nhiệm vụ của toàn bộ hệ thống chính trị đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng. Ngay từ đầu năm Sở đã tập trung chỉ đạo, tổ chức thực hiện thật tốt công tác này để góp phần tạo chuyển biến căn bản về ý thức tôn trọng pháp luật và nghiêm chỉnh chấp hành pháp luật của cán bộ và nhân dân. Người đứng đầu cơ quan, các đơn vị trong ngành có trách nhiệm tổ chức thực hiện công tác phổ biến, giáo dục pháp luật với nội dung, hình thức, phương pháp phù hợp với thực tiễn của từng đơn vị; xây dựng kế hoạch, chương trình phổ biến, giáo dục pháp luật thiết thực cho cán bộ công chức, viên chức người lao động và học sinh, đáp ứng yêu cầu của từng thời kỳ. Các cơ sở giáo dục trên địa bàn tỉnh lào cai luôn tăng cường thực hiện đổi mới các hình thức phổ biến, giáo dục pháp luật (đưa pháp luật vào giảng dạy trong nhà trường, sử dụng hệ thống đài truyền thanh ở cơ sở, tủ sách pháp điện tử…), đa dạng cách thức phổ biến, giáo dục pháp luật như tăng cường tổ chức các cuộc thi tìm hiểu pháp luật; phổ biến, giáo dục pháp luật thông qua các hoạt động tư vấn pháp luật, trợ giúp pháp lý, hoà giải, giải quyết khiếu nại, tố cáo… Hằng năm, các nhà trường đều thực hiện củng cố, tăng cường đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên pháp luật và tạo điều kiện, môi trường thuận lợi để đội ngũ này làm tốt nhiệm vụ. Kết quả từ các hình thức đã tuyên truyền được 516 buổi cho 382.474 lượt người.
Cấp ủy, chính quyền cơ quan, các đơn vị trong ngành đã quan tâm công tác PBGDPL, xây dựng triển khai kế hoạch tuyên truyền PBGDPL kịp thời, rộng khắp toàn ngành, nội dung phù hợp bám sát tình hình thực tiễn cuộc sống, truyền thông các vấn đề xã hội quan tâm, bằng nhiều hình thức chuyển đổi số, ứng dụng CNTT, kỹ thuật số, các chuyên trang, chuyên mục pháp luật, đổi mới toàn diện công tác PBGDPL trong các nhà trường. Hoạt động phổ biến, giáo dục pháp luật trong các cơ sở giáo dục được tổ chức thực hiện đảm bảo và đạt được kết quả; qua tuyên truyền phổ biến, giáo dục pháp luật góp phần nâng cao nhận thức, ý thức tôn trọng và chấp hành pháp luật của cán bộ, giáo viên, nhân viên và người học, giúp cho mọi cán bộ, giáo viên, nhân viên và học sinh kịp thời nắm bắt được những nội dung chính sách, quy định mới, các văn bản pháp luật liên quan đến quyền và lợi ích hợp pháp của người dân, lao động và việc làm; các quy định pháp luật về phòng, chống dịch bệnh, những vấn đề dư luận xã hội quan tâm hoặc cần định hướng dư luận xã hội, trọng tâm là các lĩnh vực: Phòng, chống tham nhũng; cải cách hành chính; bảo vệ môi trường; đất đai; biên giới, hải đảo; xử lý vi phạm hành chính; bạo lực gia đình; các tệ nạn xã hội; quản lý trật tự đô thị; an toàn giao thông, an toàn vệ sinh thực phẩm, phòng, chống cháy nổ, các chính sách,…
Những mô hình hay, cách làm hiệu quả gồm: Mô hình Phiên tòa giả định là một cách tiếp cận mới mẻ và hiệu quả trong giáo dục pháp luật, mô hình này giúp cho học sinh hiểu rõ hơn về quy trình tố tụng và vai trò của các bên trong một phiên tòa. Từ đó nâng cao ý thức pháp luật và trách nhiệm công dân. Mô hình cổng trường an toàn giao thông thông qua công tác PBGDPL, Cán bộ, giáo viên, nhân viên, học sinh, phụ huynh nâng cao nhận thức về thực thi pháp luật, chấp hành nhiêm túc chủ trương, đường lối, chính cách pháp luật của Đảng và Nhà nước, không có CBQL,GV,NV HS vi phạm, nội bộ đoàn kết thống nhất, sự nghiệp giáo dục ngày càng có sự chuyển biến tích cực, góp phần nâng cao hiệu quả kinh tế- xã hội của địa phương.
Để thực hiện tốt hơn nữa công tác này trong năm 2025 Sở tiếp tục củng cố, nâng cao nhận thức và tăng cường sự lãnh đạo của cấp uỷ, tổ chức đảng trong công tác phổ biến, giáo dục pháp luật. Phát huy vai trò chủ động, sáng tạo của Báo cáo viên, của tổ phụ trách công tác phổ biến, giáo dục pháp luật trong việc tham mưu và tổ chức thực hiện kế hoạch phổ biến, giáo dục pháp luật ở cơ quan và các cơ sở giáo dục trên địa bàn tỉnh. Tiếp tục tăng cường sự phối hợp giữa các cấp, các ngành trong công tác phổ biến, giáo dục pháp luật. Đề cao vai trò, trách nhiệm của các cơ quan truyền thông đại chúng, các cán bộ chuyên trách và Hội đồng phối hợp công tác phổ biến, giáo dục pháp luật của tỉnh. Tích cực đổi mới, đa dạng hoá các hoạt động phổ biến, giáo dục pháp luật phù hợp với đặc điểm, nhu cầu của từng nhóm đối tượng và các điều kiện, hoàn cảnh cụ thể của từng cơ quan, đơn vị; lồng ghép công tác phổ biến, giáo dục pháp luật với việc thực hiện các chương trình, các phong trào vận động quần chúng khác; thường xuyên hướng dẫn, kiểm tra, đôn đốc thực hiện chương trình, kế hoạch phổ biến, giáo dục pháp luật; kiểm điểm, phê bình, xử lý nghiêm khắc đối với những tổ chức, cá nhân không thực hiện đúng nhiệm vụ được giao. Tăng cường bồi dưỡng, từng bước chuẩn hoá đội ngũ giáo viên, cán bộ giảng dạy pháp luật, giáo dục KT&PL trong tất cả các cấp học, đáp ứng các nhu cầu dạy và học tập kiến thức pháp luật trong tất cả các trường trong tỉnh.