Hiệu quả từ công tác phổ biến pháp luật về bảo hiểm xã hội cho người lao động
Trong những năm qua, việc tổ chức triển khai thực hiện
hiệu quả chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về
bảo hiểm xã hội (BHXH) trở thành nhiệm vụ hết sức quan trọng của mỗi cấp ủy,
chính quyền, cả hệ thống chính trị, cộng đồng doanh nghiệp và mỗi người dân
trong tỉnh. Qua đó, ngày càng có thêm nhiều người lao động trong tỉnh được hưởng các quyền
lợi về an sinh, xã hội.
Đẩy mạnh tuyên truyền
Theo Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tỉnh, để triển khai Luật Bảo
hiểm xã hội và văn bản chỉ đạo của Trung ương và của tỉnh; Sở đã chủ động phối hợp với các đơn vị liên
quan trong tỉnh kịp thời ban hành nhiều văn bản hướng dẫn thực hiện quy định,
chính sách trong lĩnh vực BHXH, đồng thời thông qua các buổi làm việc với doanh
nghiệp lồng ghép nội dung tuyên truyền, phổ biến pháp luật về BHXH. Trong những
năm qua, Sở đã phối hợp với các ngành, đơn vị, địa phương liên quan tổ chức
hàng trăm hội nghị, cuộc đối thoại, tuyên truyền, tư vấn cho người sử dụng lao
động, người lao động về chính sách BHXH, bảo hiểm y tế (BHYT), bảo hiểm thất
nghiệp (BHTN)…
Để tổ chức thực hiện các sở, ban ngành, đoàn thể cấp tỉnh, UBND
các huyện, thị xã, thành phố và các cơ quan liên quan tổ chức tuyên truyền phổ biến
pháp luật BHXH đã đổi mới với nhiều hình thức phong phú, đa dạng, nhất là đẩy
mạnh ứng dụng công nghệ
thông tin, chuyển đổi phương thức truyền thông được triển khai mạnh mẽ.
Theo đó,
Bảo hiểm xã hội tỉnh Lào Cai đã thành lập Trang fanpage,
tài khoản Bảo hiểm xã hội
tỉnh Lào Cai trên Facebook
và ứng dụng Zalo phục vụ các hoạt động truyền thông trên mạng xã hội; duy trì việc tuyên
truyền trên Cổng thông tin điện tử của tỉnh, Website của BHXH tỉnh và các sở
ngành liên quan; truyền thông đến
người tham gia BHXH cài đặt và sử dụng phần mềm VssID (phần mềm BHXH trực
tuyến).
Theo đồng chí Đinh Văn Thơ, Phó giám đốc Sở Lao động – TBXH tỉnh, thời
gian qua Sở Lao động – TBXH tỉnh đã phối hợp với Đài phát thanh và Truyền hình
tỉnh tổ chức các hội
nghị tọa đàm trực tiếp trên sóng phát thanh và Facebook của Đài Phát thanh và
Truyền hình tỉnh; livestream tuyên truyền về chính sách BHXH tự nguyện và Nghị
Quyết số 116/NQ-CP; hội nghị tuyên truyền chính sách BHXH tự nguyện, bảo hiểm y
tế hộ gia đình; hội nghị tuyên truyền, đối thoại chính sách BHXH, bảo hiểm y
tế, bảo hiểm thất nghiệp cho các cơ quan, đơn vị sử dụng lao động, doanh nghiệp
trên địa bàn tỉnh Lào Cai. Đồng thời đẩy mạnh tuyên truyền trên các phương tiện thông tin
của tỉnh và trung ương, giai đoạn 2018-2021 đã thực hiện gần 300 chuyên trang, chuyên mục, chương
trình định kỳ, tin, bài, phóng sự, tọa đàm; gần 1.700 lượt phát thanh tuyên truyền chính sách BHXH, BHYT trên hệ thống truyền thanh cơ sở.
Với sự
nỗ lực trong công tác tuyên truyền chính sách, pháp luật về BHXH, nhận thức, ý
thức chấp hành pháp luật về BHXH của người sử dụng lao động và người lao động
trong đơn vị, doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh đã từng bước được nâng lên. Các
doanh nghiệp thành lập mới tự đến đăng ký tham gia BHXH cho công nhân, người
lao động tăng lên; mức đóng, chức danh nghề để đóng, thời gian chuyển tiền
đóng, đề nghị giải quyết chế độ chính sách BHXH, BHYT ngày càng đúng quy định.
Số đơn vị và tiền nợ có xu hướng giảm, quyền lợi của người lao động ngày càng được đảm bảo.
Góp phần bảo vệ quyền lợi người lao động
Với sự quyết tâm của cả hệ thống chính trị từ
tỉnh đến huyện, sự quyết liệt trong thực hiện nhiệm vụ của cơ quan BHXH các cấp
và sự đồng thuận hưởng ứng, tham gia tích cực của các tầng lớp nhân dân trên
địa bàn tỉnh, trong công tác tuyên truyền phổ biến
pháp luật BHXH, số người tham gia BHXH trên địa bàn tỉnh đã tăng lên qua các
năm và đạt được nhiều kết quả quan trọng. Đến hết năm 2021 mặc dù chịu tác
động ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19, số người tham gia BHXH đạt trên
67,5 nghìn người, chiếm 15,06% lực lượng
lao động tham gia các thành phần kinh tế, trong đó số người tham gia BHXH bắt
buộc đạt gần 58,6 nghìn người, tăng 0,41% so năm
2020, số người tham gia BHXH tự nguyện là gần
9 nghìn người, tăng 39,21% so năm 2020; số người tham gia BHTN đạt gần 50,3
nghìn người, tăng 0,87% so năm 2020. Riêng 6 tháng đầu năm 2022, số người giam tham gia BHXH tăng 1,47% so với hết năm 2021,
đạt 94,9% so với kế hoạch giao; số người tham gia BHTN tăng 1,89% so với hết
năm 2021, đạt 94,3% so với kế hoạch giao.
Bên cạnh đó, công tác cấp thẻ BHYT cho người
dân đã thực hiện kịp thời, chính xác, từ đó đã tạo điều kiện thuận lợi trong
việc giải quyết hưởng chế độ về BHYT đối với người tham gia, cũng như tạo điều
kiện thuận lợi trong công tác khám, chữa bệnh BHYT trong suốt nhiều năm qua.
Công tác khám, chữa bệnh BHYT có nhiều chuyển biến, chất lượng của các dịch vụ
y tế được cải thiện, quyền lợi của người có thẻ BHYT ngày càng được đảm bảo do
việc mở rộng phạm vi thanh toán, nhất là các nhóm dễ bị tổn thương trong xã hội
(người nghèo, đồng bào dân tộc thiểu số, trẻ em …) đều được chăm sóc
thông qua quỹ BHYT, góp phần giảm bớt gánh nặng về tài chính cho người dân,
người lao động khi bị ốm đau. Năm 2021, số người tham gia BHYT là 646,96 nghìn
người, tỷ lệ bao phủ đạt 85,31% giảm 13,69% so với năm 2020 (nguyên nhân giảm
điều chỉnh chính sách).
Các chế độ BHXH, BHTN được chi trả thông qua
các hình thức trực tiếp, qua đại lý của Bưu điện và hệ thống ngân hàng. Tính
đến hết năm 2021, BHXH tỉnh đã thực hiện giải quyết chế độ BHXH hàng tháng cho
726 người, giải quyết trợ cấp 1 lần cho 2.353 người. Giải quyết các loại hồ sơ
khác là 2.024 hồ sơ. Giải quyết 19.479 lượt hưởng chế độ ốm đau, thai sản,
dưỡng sức cho người lao động. Thực hiện giám định 828.523 lượt khám chữa bệnh
BHYT.
Tuy đã mang đến nhiều chuyển biến rõ rệt,
tích cực trong thực hiện chính sách, pháp luật về BHXH trên địa bàn tỉnh nhưng
việc tuyên truyền, phổ biến một số quy định của pháp luật có thời điểm chưa kịp
thời, đồng bộ, rộng khắp tới người lao động và người sử dụng lao động. Nhận
thức về trách nhiệm đóng BHXH cho người lao động của nhiều người sử dụng lao
động hạn chế, tình trạng trốn/chậm đóng BHXH, BHYT, BHTN vẫn còn diễn ra với
nhiều hình thức và mức độ khác nhau. Nhiều người lao động chưa hiểu rõ quyền
lợi chính đáng về chính sách BHXH, BHYT, BHTN được hưởng nên không kịp thời tố
giác, khiếu nại hành vi vi phạm quy định Luật BHXH của người sử dụng lao động.
Đại dịch Covid-19 diễn biến phức
tạp và kéo dài cũng gây ảnh hưởng đến công tác triển khai thực hiện chính sách
bảo hiểm xã hội BHXH tại tỉnh. Mặc dù các cấp, các ngành vẫn không ngừng nỗ
lực, cố gắng tập trung thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp song kết quả đạt được
vẫn còn thấp; nhiều doanh nghiệp, cơ sở sản xuất kinh doanh phải tạm ngừng hoạt
động, thu hẹp sản xuất dẫn đến người lao động mất việc hoặc thiếu việc làm từ
đó tác động trực tiếp đến công tác phát triển người tham gia BHXH…
Để
khắc phục tình trạng trên, thời gian tới, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội
tỉnh tiếp tục phối hợp với các đơn vị, địa phương trong tỉnh đẩy mạnh thực hiện
công tác tuyên truyền, phổ biến chính sách, pháp luật về BHXH cho người lao
động và người sử dụng lao động trong các loại hình doanh nghiệp với nhiều hình
thức phù hợp với từng đối tượng nhằm mang lại hiệu quả cao, đặc biệt chú trọng
giao lưu - đối thoại; cấp kinh phí triển khai nhiệm vụ tuyên truyền, phổ biến
pháp luật về lao động nói chung và BHXH nói riêng. Cùng với đó, các cơ quan,
lực lượng chức năng tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra và hướng dẫn doanh
nghiệp thực hiện đầy đủ quy định của pháp luật lao động; xử lý nghiêm đơn vị,
doanh nghiệp vi phạm và khen thưởng doanh nghiệp tích cực tham gia công tác
tuyên truyền, phổ biến pháp luật.
Tư vấn pháp luật về BHXH, BHTN cho người lao động tại Tháng hành động
ATVSLĐ năm 2022
Theo
đồng chí Nguyễn Tuấn Anh, Phó giám đốc BHXH tỉnh: Để phấn đấu đạt chỉ tiêu kế
hoạch đã đề ra, năm 2022 và những năm tiếp theo BHXH tỉnh tiếp tục phát triển
hệ thống đại lý thu BHXH, BHYT đến từng thôn, bản, tiểu khu, tổ dân phố; đào
tạo kiến thức cơ bản, kỹ năng tuyên truyền về chính sách BHXH tự nguyện, vận
động, khai thác phát triển đối tượng tham gia. Tuy nhiên, người sử dụng lao
động cần chấp hành nghiêm chỉnh quy định của pháp luật lao động, thông báo công
khai các quyền lợi được hưởng của người lao động trước khi ký hợp đồng làm việc
tại doanh nghiệp; phối hợp, tạo điều kiện cho các cấp, các ngành tham gia tuyên
truyền, phổ biến pháp luật tại doanh nghiệp; xây dựng văn hóa doanh nghiệp,
thiết lập mối quan hệ lao động hài hòa, ổn định; đồng thời tăng cường tuyên
truyền, phổ biến cho người lao động thực hiện đúng nội quy, quy chế của doanh
nghiệp./.