Quy định bảo vệ cơ quan, tổ chức, người thi hành công vụ trong hoạt động điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án
Đây là nội dung Quy định số 183-QĐ/TW ngày 18/9/2024 của Ban chấp hành Trung ương. Quy định này quy định về bảo vệ cơ quan, tổ chức, người thi hành công vụ trong hoạt động điều tra, truy tố, xét xử (gọi tắt là hoạt động tố tụng), thi hành án. Quy định này áp dụng đối với cấp ủy, tổ chức đảng, cơ quan, tổ chức, người thi hành công vụ và người thân của người thi hành công vụ trong hoạt động tố tụng, thi hành án; cấp ủy, tổ chức đảng, cơ quan, tổ chức, cá nhân có trách nhiệm lãnh đạo, chỉ đạo, thực hiện công tác bảo vệ và cấp ủy, tổ chức đảng, cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan (gọi chung là cơ quan, tổ chức, cá nhân). Theo đó:
1. Nguyên tắc bảo vệ
(i) Thực hiện đúng các chủ trương, nghị quyết, kết luận và các quy định của Đảng; tuân thủ Hiến pháp, quy định của pháp luật, các nguyên tắc trong tổ chức và hoạt động của các cơ quan tố tụng, các nguyên tắc tiến hành tố tụng, thi hành án của các cơ quan, tổ chức, người thi hành công vụ trong hoạt động tố tụng, thi hành án.
(ii) Bảo vệ cơ quan, tổ chức, người thi hành công vụ trong hoạt động tố tụng, thi hành án phải được thực hiện kịp thời; gắn liền với phát huy vai trò, trách nhiệm của cấp ủy, tổ chức đảng, người có thẩm quyền trong các cơ quan nhà nước.
(iii) Bảo đảm, bảo vệ quyền bình đẳng trước pháp luật, quyền con người, quyền công dân và các quyền, lợi ích hợp pháp khác của người thi hành công vụ trong hoạt động tố tụng, thi hành án theo quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước.
(iv) Bảo đảm chủ động phòng ngừa, phát hiện, kịp thời ngăn chặn và xử lý nghiêm minh mọi hành vi vi phạm, xâm phạm hoặc đe doạ xâm phạm cơ quan, tổ chức, người thi hành công vụ trong hoạt động tố tụng, thi hành án.
(v) Người thi hành công vụ trong hoạt động tố tụng, thi hành án đề xuất đổi mới, năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung được khuyến khích, bảo vệ theo quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước.
2. Những hành vi vi phạm, xâm phạm cơ quan, tổ chức, người thi hành công vụ trong hoạt động tố tụng, thi hành án bị nghiêm cấm
(i) Xâm phạm, đe doạ xâm phạm an ninh, an toàn, trật tự, uy tín, sự tôn nghiêm đối với trụ sở làm việc của cơ quan, tổ chức có thẩm quyền trong hoạt động tố tụng, thi hành án và địa điểm diễn ra các hoạt động tố tụng, thi hành án.
(ii) Xâm phạm, đe doạ xâm phạm an toàn tài sản, hồ sơ, tài liệu, phương tiện, trang thiết bị làm việc của cơ quan, tổ chức có thẩm quyền trong hoạt động tố tụng, thi hành án và các cơ sở giam giữ, các kho bảo vệ vật chứng, tài liệu, đồ vật, tài sản có liên quan đến vụ án, vụ việc.
(iii) Tấn công mạng, đường truyền dữ liệu, chiếm đoạt thông tin, dữ liệu điện tử của cơ quan, tổ chức có thẩm quyền trong hoạt động tố tụng, thi hành án.
(iv) Làm lộ, lọt thông tin về hoạt động của cơ quan, tổ chức, người thi hành công vụ trong hoạt động tố tụng, thi hành án, gây ảnh hưởng đến hoạt động tố tụng, thi hành án hoặc lộ, lọt thông tin cần được giữ bí mật trong quá trình bảo vệ theo quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước.
(v) Khiếu nại, tố cáo, phản ánh, lan truyền các thông tin có nội dung bịa đặt, sai sự thật nhằm kích động, bôi nhọ, vu cáo, vu khống, xúc phạm uy tín, sự tôn nghiêm, danh dự, nhân phẩm của cơ quan, tổ chức, người thi hành công vụ trong hoạt động tố tụng, thi hành án hoặc gây ảnh hưởng tiêu cực đến vị trí công tác, việc làm của người thi hành công vụ.
(vi) Lợi dụng, lạm dụng chức vụ, quyền hạn hoặc lợi dụng ảnh hưởng của người có chức vụ, quyền hạn để trả thù, trù dập, gây ảnh hưởng tiêu cực đến vị trí công tác, việc làm hoặc can thiệp, cản trở, tác động để người thi hành công vụ trong hoạt động tố tụng, thi hành án làm trái quy định.
(vii) Chỉ đạo, ép buộc, lôi kéo, dụ dỗ, mua chuộc người thi hành công vụ trong hoạt động tố tụng, thi hành án che giấu, không báo cáo, báo cáo sai sự thật, báo cáo không đầy đủ, không thực hiện hoặc thực hiện không đúng quy định, quy trình nghiệp vụ.
(viii) Thu thập, lưu giữ, khai thác, sử dụng, cung cấp, chia sẻ, công khai thông tin, xâm phạm dữ liệu của cơ quan, tổ chức hoặc dữ liệu cá nhân của người thi hành công vụ trong hoạt động tố tụng, thi hành án trái quy định pháp luật; đăng tải, lan truyền các thông tin, hình ảnh, tài liệu bịa đặt, sai sự thật nhằm kích động, bôi nhọ, vu cáo, vu khống, xúc phạm, xâm hại đến sự tôn nghiêm, uy tín của cơ quan, tổ chức hoặc xúc phạm uy tín, danh dự, nhân phẩm của người thi hành công vụ trong hoạt động tố tụng, thi hành án.
(ix) Xâm phạm, đe doạ xâm phạm tính mạng, sức khoẻ, tài sản và các quyền, lợi ích hợp pháp khác của người thi hành công vụ và người thân của người thi hành công vụ trong hoạt động tố tụng, thi hành án.
(x) Thiếu trách nhiệm, cố ý chậm trễ trong lãnh đạo, chỉ đạo, thực hiện công tác bảo vệ cơ quan, tổ chức, người thi hành công vụ trong hoạt động tố tụng, thi hành án.
Các hành vi bị nghiêm cấm khác theo quy định của Đảng và pháp luật của Nhà nước.
3. Nội dung bảo vệ
(i) Nội dung bảo vệ cơ quan, tổ chức có thẩm quyền trong hoạt động tố tụng, thi hành án:
Bảo vệ an ninh, an toàn, trật tự, uy tín, sự tôn nghiêm đối với cơ quan, tổ chức, trụ sở và địa điểm diễn ra các hoạt động tố tụng, thi hành án.
Bảo vệ an toàn về tài sản, hồ sơ, tài liệu, phương tiện, trang thiết bị làm việc của cơ quan, tổ chức có thẩm quyền trong hoạt động tố tụng, thi hành án và các cơ sở giam giữ; các kho bảo quản vật chứng, tài liệu, đồ vật, tài sản có liên quan đến vụ án, vụ việc.
(ii) Nội dung bảo vệ người thi hành công vụ trong hoạt động tố tụng, thi hành án:
Bảo vệ vị trí công tác, việc thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn.
Bảo vệ uy tín, danh dự, nhân phẩm và bí mật, an toàn thông tin, dữ liệu cá nhân.
Bảo vệ tính mạng, sức khoẻ, tài sản và các quyền, lợi ích hợp pháp khác của người thi hành công vụ và người thân của người thi hành công vụ trong hoạt động tố tụng, thi hành án theo quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước.
Quy định số 183-QĐ/TW cũng quy định rõ các biện pháp bảo vệ đối với: (i) Cơ quan, tổ chức có thẩm quyền trong hoạt động tố tụng, thi hành án; (ii) Người thi hành công vụ trong hoạt động tố tụng, thi hành án và các biện pháp phòng ngừa rủi ro, loại trừ, miễn, giảm trách nhiệm
4. Trách nhiệm của cấp ủy, tổ chức đảng, người đứng đầu trong lãnh đạo, chỉ đạo, thực hiện việc bảo vệ cơ quan, tổ chức, người thi hành công vụ trong hoạt động tố tụng, thi hành án
(i) Trách nhiệm của cấp ủy, tổ chức đảng
Trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn được giao, cấp ủy, tổ chức đảng phải lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện các nội dung sau:
Tham mưu xây dựng, thể chế hoá, cụ thể hoá, tổ chức thực hiện các chủ trương, quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước về bảo vệ cơ quan, tổ chức, người thi hành công vụ trong hoạt động tố tụng, thi hành án.
Rà soát, sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện, thực hiện nghiêm quy chế làm việc, các quy định, quy trình nghiệp vụ, chuẩn mực đạo đức, quy tắc ứng xử của cơ quan, tổ chức có thẩm quyền trong hoạt động tố tụng, thi hành án; bảo đảm tính độc lập, vô tư, khách quan của điều tra viên, kiểm sát viên, thẩm phán, chấp hành viên và người có thẩm quyền khác trong hoạt động tố tụng, thi hành án.
Tăng cường tuyên truyền, giáo dục, phổ biến, nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức và nhân dân về ý thức chấp hành nghiêm các chủ trương, chính sách, quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước; tôn trọng, bảo vệ cơ quan, tổ chức, người thi hành công vụ trong hoạt động tố tụng, thi hành án.
Thường xuyên kiểm tra, giám sát cấp ủy, tổ chức đảng, đảng viên trong lãnh đạo, chỉ đạo, thực hiện công tác bảo vệ cơ quan, tổ chức, người thi hành công vụ trong hoạt động tố tụng, thi hành án để kịp thời điều chỉnh, chấn chỉnh các vi phạm, khuyết điểm, nâng cao hiệu quả công tác bảo vệ.
Củng cố, kiện toàn tổ chức bộ máy, xây dựng lực lượng bảo vệ chuyên nghiệp, chuyên trách; tăng cường cơ sở vật chất, trang thiết bị nghiệp vụ, vũ khí, công cụ hỗ trợ và các phương tiện, trang thiết bị làm việc phục vụ công tác bảo vệ theo quy định pháp luật.
Tiếp nhận, giải quyết nhanh chóng, kịp thời, đúng quy định đối với các yêu cầu, đề nghị áp dụng biện pháp bảo vệ của cơ quan, tổ chức, người thi hành công vụ; các khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh, báo cáo, tố giác, đề nghị xem xét lại các quyết định liên quan đến vị trí công tác, việc làm của người thi hành công vụ trong hoạt động tố tụng, thi hành án.
Yêu cầu các cơ quan có thẩm quyền, trách nhiệm bảo vệ chủ động nắm sát tình hình, dự báo chính xác các khả năng, tình huống có thể xảy ra; kịp thời cảnh báo, có biện pháp phòng ngừa, ngăn chặn các hành vi lôi kéo, dụ dỗ, mua chuộc, bôi nhọ, vu cáo, vu khống, xúc phạm danh dự, nhân phẩm hoặc tấn công, đe doạ xâm phạm người thi hành công vụ và người thân của người thi hành công vụ trong hoạt động tố tụng, thi hành án; tiến hành xác minh; xây dựng chương trình, kế hoạch, phương án bảo vệ và thực hiện các biện pháp bảo vệ phù hợp theo Quy định này và quy định của pháp luật.
Trường hợp vụ việc có tính chất phức tạp, cần sự tham gia của nhiều cơ quan, tổ chức khác nhau, thì cơ quan có thẩm quyền quyết định áp dụng biện pháp bảo vệ chủ trì, phối hợp với các cơ quan, tổ chức có liên quan tổ chức thực hiện các biện pháp bảo vệ; kịp thời giải quyết các khó khăn, vướng mắc phát sinh trong quá trình bảo vệ.
Phát hiện, xử lý, kiến nghị xử lý nghiêm minh, kịp thời những hành vi bị nghiêm cấm tại Điều 4 Quy định này và các hành vi vi phạm trong lãnh đạo chỉ đạo, thực hiện công tác bảo vệ.
i) Tăng cường trách nhiệm phối hợp giữa các cơ quan chức năng trong thực hiện các biện pháp bảo vệ quy định tại Điều 6, 7, 8 Quy định này và quy định của pháp luật.
Bảo vệ, khen thưởng kịp thời người phát hiện, phản ánh, báo cáo, tố cáo, tố giác, báo tin, cung cấp thông tin về những hành vi vi phạm, xâm phạm đến cơ quan, tổ chức, người thi hành công vụ trong hoạt động tố tụng, thi hành án.
(ii) Trách nhiệm của người đứng đầu cấp ủy, tổ chức đảng, cơ quan, đơn vị
Lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện trách nhiệm quy định tại Khoản 1 Điều này và các quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước về bảo vệ cơ quan, tổ chức người thi hành công vụ trong hoạt động tố tụng, thi hành án.
Gương mẫu thực hiện nghiêm các chủ trương, quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước về bảo vệ cơ quan, tổ chức, người thi hành công vụ trong hoạt động tố tụng, thi hành án.
Chịu trách nhiệm người đứng đầu khi để xảy ra vi phạm trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo, thực hiện bảo vệ cơ quan, tổ chức, người thi hành công vụ trong hoạt động tố tụng, thi hành án tại cơ quan, tổ chức, đơn vị mình.
Thường xuyên kiểm tra, giám sát việc thực hiện nhiệm vụ bảo vệ cơ quan, tổ chức, người thi hành công vụ trong hoạt động tố tụng, thi hành án; kịp thời chỉ đạo tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc, áp dụng các biện pháp bảo vệ khi có các tình huống phát sinh.
Chủ động trao đổi, đề xuất trong tập thể lãnh đạo cấp ủy, tổ chức đảng, cơ quan, tổ chức, đơn vị xem xét, quyết định chủ trương, biện pháp bảo vệ. Chỉ đạo tổ chức thực hiện các phương án, biện pháp bảo vệ được cấp có thẩm quyền giao.
Các trách nhiệm khác theo quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước có liên quan.
5. Trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, người thi hành công vụ được bảo vệ trong hoạt động tố tụng, thi hành án
(i) Trách nhiệm của cơ quan, tổ chức được bảo vệ trong hoạt động tố tụng, thi hành án
Xây dựng, hoàn thiện các quy chế, quy định, quy trình nghiệp vụ để ngăn ngừa có hiệu quả mọi tác động tiêu cực, không trong sáng vào hoạt động tố tụng, thi hành án.
Chú trọng công tác tự kiểm tra, giám sát, nắm tình hình để kịp thời phát hiện, xử lý, kiến nghị xử lý các hành vi vi phạm, xâm phạm cơ quan, tổ chức, người thi hành công vụ trong hoạt động tố tụng, thi hành án.
Nâng cao nhận thức, trách nhiệm trong việc bảo vệ an ninh, an toàn trụ sở, tài sản và bảo vệ bí mật thông tin, tài liệu, hoạt động của cơ quan, tổ chức theo quy định; chủ động phòng ngừa, thực hiện các biện pháp tự bảo vệ an ninh, an toàn cho cơ quan, tổ chức và người thi hành công vụ.
Cung cấp kịp thời, đầy đủ, trung thực cho cơ quan có thẩm quyền về thông tin, tài liệu, căn cứ xác định việc cơ quan, tổ chức bị vi phạm, xâm phạm.
Tuân thủ yêu cầu của cơ quan, người có thẩm quyền quyết định áp dụng biện pháp bảo vệ; phối hợp với lực lượng bảo vệ trong thực hiện các biện pháp bảo vệ.
(ii) Trách nhiệm của người thi hành công vụ được bảo vệ trong hoạt động tố tụng, thi hành án
Nâng cao ý thức, trách nhiệm trong việc tự bảo vệ an toàn bản thân khi thi hành công vụ; quản lý, bảo mật chặt chẽ thông tin, dữ liệu cá nhân, bí mật đời tư; không để lộ, lọt trên không gian mạng.
Cung cấp kịp thời, đầy đủ, trung thực cho cơ quan có thẩm quyền về thông tin, tài liệu, căn cứ xác định việc bản thân bị đe doạ, trả thù, trù dập, xâm hại tính mạng, sức khoẻ, tài sản, uy tín, danh dự, nhân phẩm và các quyền, lợi ích hợp pháp khác của bản thân và người thân.
Tuân thủ yêu cầu của cơ quan, người có thẩm quyền quyết định áp dụng biện pháp bảo vệ; phối hợp với lực lượng bảo vệ trong thực hiện các biện pháp bảo vệ.
Kịp thời đề nghị chấm dứt hoặc từ chối áp dụng biện pháp bảo vệ khi không còn hành vi xâm phạm hoặc đe doạ xâm phạm; được quyền yêu cầu bồi thường thiệt hại khi không được áp dụng biện pháp bảo vệ hoặc việc áp dụng không kịp thời, gây hậu quả nghiêm trọng cho người được bảo vệ.
Quân ủy Trung ương, Đảng ủy Công an Trung ương, Ban cán sự đảng Toà án nhân dân tối cao, Ban cán sự đảng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao, Ban cán sự đảng Bộ Tư pháp, tỉnh ủy, thành ủy trực thuộc Trung ương và các cấp ủy, tổ chức đảng có liên quan lãnh đạo, chỉ đạo việc quán triệt, cụ thể hoá, tổ chức thực hiện nghiêm túc, có hiệu quả Quy định này./.
Tải về