Luật Cư trú được ban hành và có hiệu lực thi hành từ ngày 1-7-2021, sau ngày 31-12-2022, sổ hộ khẩu, sổ tạm trú hết giá trị sử dụng. Trong thời điểm hiện tại việc bỏ sổ hộ khẩu, sổ tạm trú nhận được sự quan tâm đặc biệt của dư luận nhiều người vẫn chưa thật sự hiểu rõ về việc chính thức bãi bỏ sổ hộ khẩu, sổ tạm trú, về quy định này cụ thể như sau:

Theo khoản 3, Điều 38, Luật Cư trú, từ ngày 1-7-2021, sổ hộ khẩu, sổ tạm trú đã được cấp vẫn được sử dụng. Không cấp mới sổ hộ khẩu, sổ tạm trú. Thu hồi sổ hộ khẩu, sổ tạm trú trong các trường hợp có thay đổi thông tin. Từ ngày 1-1-2023, toàn bộ sổ hộ khẩu, sổ tạm trú không còn giá trị sử dụng.

Bên cạnh đó, tại khoản 2, Điều 26, Thông tư số 55/2021/TT-BCA ngày 15-5-2021 của Bộ trưởng Bộ Công an quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Cư trú quy định, khi công dân thực hiện các thủ tục đăng ký thường trú, điều chỉnh thông tin trong Cơ sở dữ liệu về cư trú, tách hộ, xóa đăng ký thường trú, đăng ký tạm trú, gia hạn tạm trú, xóa đăng ký tạm trú dẫn đến thay đổi thông tin trong sổ hộ khẩu, sổ tạm trú thì cơ quan đăng ký cư trú có trách nhiệm thu hồi sổ hộ khẩu, sổ tạm trú đã cấp, thực hiện điều chỉnh, cập nhật thông tin trong Cơ sở dữ liệu về cư trú theo quy định của Luật Cư trú và không cấp mới, cấp lại sổ hộ khẩu, sổ tạm trú.

Như vậy, kể từ ngày 1-7-2021, khi đi làm một trong các thủ tục nêu trên, người dân mới bị thu hồi sổ hộ khẩu, không phải thu hồi tất cả sổ hộ khẩu trên cả nước. Những trường hợp bị thu hồi sổ hộ khẩu, sổ tạm trú cũng không phải lo lắng, mọi thủ tục, giao dịch liên quan đến thông tin cư trú từ ngày 1-7-2021 vẫn được tiến hành bình thường vì mọi thông tin về cư trú đã được lưu trong sổ hộ khẩu, thì nay được lưu giữ và có thể khai thác trong Cơ sở dữ liệu cư trú.

Trong gần 60 năm (từ năm 1964 đến hết năm 2022), sổ hộ khẩu đóng vai trò quan trọng trong đời sống của người dân, do là loại giấy tờ cần thiết để đi làm nhiều thủ tục hành chính, giao dịch quan trọng, như: thủ tục đăng ký khai sinh, khai tử, đăng ký kết hôn; thủ tục đăng ký quyền sử dụng đất, chuyển nhượng quyền sử dụng đất; mua bán nhà; xác nhận tình trạng hôn nhân; ký hợp đồng thế chấp/vay ngân hàng… Tuy nhiên, từ đầu năm 2023, sổ hộ khẩu sẽ không còn giá trị sử dụng.

Mặc dù khai tử sổ hộ khẩu giấy, sổ tạm trú giấy nhưng vẫn thực hiện duy trì quản lý cư trú đối với người dân. Tức là chỉ là thay thế hình thức quản lý từ cuốn sổ bằng giấy sang quản lý bằng phần mềm công nghệ thông tin hiện đại, hiệu quả hơn. Do đó, người dân vẫn cần phải làm các thủ tục đăng ký thường trú, đăng ký tạm trú bằng hình thức online. Ngoài ra, sau khi hoàn tất thủ tục đăng ký, thay vì cấp sổ giấy, cơ quan công an sẽ cập nhật thông tin của công dân vào Cơ sở dữ liệu về cư trú.

Cơ sở dữ liệu về cư trú sẽ được liên thông với Cơ sở dữ liệu quốc gia về cư dân. Cùng việc sổ hộ khẩu giấy chính thức hết hiệu lực, người dân sẽ được cấp mã số định danh cá nhân (là dãy 12 chữ số trên thẻ CCCD gắn chip).