Theo Sở Lao động – Thương binh xã hội tỉnh, trên địa bàn tỉnh hiện có trên 7,9 nghìn người khuyết tật, trong đó hơn 4,8 nghìn người khuyết tật nặng và 1,5 nghìn người khuyết tật đặc biệt nặng đang được hưởng trợ cấp thường xuyên với tổng số tiền trợ cấp hàng tỷ đồng mỗi tháng. Không chỉ chăm lo về vật chất, chính quyền và ngành chức năng của tỉnh còn đặc biệt quan tâm đến đời sống văn hóa, tinh thần của người khuyết tật thông qua việc trợ giúp pháp lý cho người khuyết tật; tạo điều kiện cho người khuyết tật, nhất là trẻ em khuyết tật được đến trường, học nghề và tạo việc làm, tổ chức tốt các hoạt động giáo dục hòa nhập (hằng năm, trên địa bàn tỉnh có hàng trăm trẻ em, học sinh khuyết tật đi học hòa nhập tại các trường mầm non và phổ thông).

Theo Trung tâm Trợ giúp pháp lý Nhà nước tỉnh Lào Cai, công tác trợ giúp pháp lý đối với người khuyết tật được tỉnh Lào Cai quan tâm với nhiều chủ trương, chính sách được ban hành. Công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật được thực hiện thường xuyên để người khuyết tật hiểu đúng về quyền lợi của mình khi có sự việc liên quan pháp luật mà tự thân họ không giải quyết được. Hàng năm, Trung tâm tham mưu cho UBND tỉnh ban hành kế hoạch thực hiện chính sách trợ giúp pháp lý cho người khuyết tật với nhiều hoạt động thiết thực, phù hợp với điều kiện thực tiễn ở địa phương.

Để thực hiện hiệu quả kế hoạch đã ban hành, Trung tâm Trợ giúp pháp lý tỉnh đã chủ động kết hợp với Phòng Tư pháp, Phòng Dân tộc, Hội Liên hiệp Phụ nữ cấp huyện và đội ngũ cộng tác viên trên địa bàn toàn tỉnh tổ chức đẩy mạnh công tác truyền thông với nhiều hình thức phong phú lồng ghép các đợt trợ giúp pháp lý về địa bàn các thôn, bản khó khăn, các xã nghèo, huyện nghèo nơi có người khuyết tật sinh sống.

Hướng dẫn tập phục hồi chức năng cho người khuyết tật tại Trung tâm TCXH tỉnh Lào Cai

Trong giai đoạn 2016 -2021, toàn tỉnh đã tổ chức 78 đợt tuyên truyền lưu động và tập huấn bồi dưỡng kiến thức về trợ giúp pháp lý cho người khuyết tật tại các địa bàn thôn bản khó khăn, xã nghèo, huyện nghèo với tổng số trên 4.000 người khuyết tật tham dự. Qua công tác trợ giúp pháp lý lưu động và truyền thông đã tuyên truyền và phổ biến chính sách trợ giúp pháp lý cho người khuyết tật, quyền được trợ giúp pháp lý dành cho người khuyết tật, cung cấp các thông tin thuộc các lĩnh vực pháp luật khác nhau như: đất đai, chế độ chính sách, hôn nhân và gia đình, các ưu đãi của Nhà nước cho người khuyết tật… cấp phát hàng nghìn tờ gấp pháp luật tới đông đảo người khuyết tật và những người thân của họ, hướng dẫn và giải thích những vướng mắc, tranh chấp về pháp luật xảy ra trong cuộc sống thường ngày cho người khuyết tật có yêu cầu, giúp họ nâng cao nhận thức pháp luật và tự bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của của mình, hơn nữa đề cao trách nhiệm của cộng đồng trong việc quan tâm hỗ trợ, giúp đỡ người khuyết tật, xóa bỏ mọi rào cản, tạo cơ hội để người khuyết tật hòa nhập chung vào cuộc sống cộng đồng.

Cũng theo Trung tâm Trợ giúp pháp lý tỉnh, đa phần người khuyết tật đi lại khó khăn nên đội ngũ trợ giúp viên pháp lý, luật sư ký hợp đồng trợ giúp pháp lý phải có sự tận tâm, chịu khó xuống địa bàn cơ sở để tiếp cận, tư vấn và thu thập tài liệu, chứng cứ liên quan mà người khuyết tật vướng mắc để tham gia tố tụng và bảo vệ quyền lợi cho họ. Bên cạnh đó, có nhiều người khuyết tật, đặc biệt là người khuyết tật dân tộc thiểu số, có hoàn cảnh khó khăn luôn là những đối tượng yếu thế trong xã hội; bởi vậy, việc trợ giúp pháp lý mỗi khi họ vướng mắc về pháp luật, khó khăn về tài chính là rất cần thiết. Mặc dù số lượng vụ, việc trợ giúp pháp lý cho người khuyết tật còn ít (trung bình 10 vụ/năm) nhưng khi tiếp nhận, Trung tâm Trợ giúp pháp lý Nhà nước tỉnh Lào Cai và chi nhánh ở các huyện, thị xã, thành phố đều thực hiện kịp thời các yêu cầu trợ giúp pháp lý, đảm bảo quyền lợi chính đáng cho người khuyết tật.

Thực tế cho thấy, thông qua trợ giúp pháp lý cho người khuyết tật đã tác động mạnh mẽ đến đời sống pháp luật và ý thức tuân thủ, chấp hành pháp luật, góp phần đảm bảo công lý, công bằng xã hội, phòng ngừa và hạn chế tranh chấp, vi phạm pháp luật, đồng thời tham gia phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo. Nâng cao nhận thức của các cấp chính quyền, cán bộ, nhân dân và toàn xã hội về vai trò, vị trí và ý nghĩa của chính sách trợ giúp pháp lý nói chung và trợ giúp pháp lý cho người khuyết tật nói riêng. Nhờ tuyên truyền tích cực về công tác trợ giúp pháp lý và hoạt động trợ giúp pháp lý đã tạo chuyển biến trong công tác chỉ đạo của các cấp ủy chính quyền địa phương và các cơ quan có thẩm quyền về hoạt động trợ giúp pháp lý qua đó hỗ trợ người khuyết tật phát huy khả năng của mình để đáp ứng nhu cầu bản thân; tạo điều kiện để người khuyết tật vươn lên tham gia bình đẳng vào các hoạt động kinh tế - xã hội, góp phần xây dựng cộng đồng và xã hội.

Chị Trần Thị Hương Giang, Phó giám đốc Trung tâm Công tác xã hội tỉnh cho biết: "Nhận thức của toàn xã hội và của người khuyết tật về vấn đề hoà nhập khuyết tật đã thay đổi theo hướng tốt đẹp hơn trong nhiều năm qua. Thông qua công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật cho người khuyết tật, dựa trên quyền của Người khuyết tật, đến nay toàn xã hội đã tích cực chung tay dỡ bỏ rào cản đối với người khuyết tật và bản thân người khuyết tật đã chủ động xoá bỏ mặc cảm, tự ti, vượt qua định kiến để khắc phục khó khăn vươn lên trong cuộc sống”.

Năm 2022, trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19 vẫn đang là mối lo ngại ở khắp mọi nơi, người khuyết tật có nguy cơ trở thành những đối tượng của tổn thương kép. Do đó, với mục tiêu nâng cao năng lực thực hiện trợ giúp pháp lý và chất lượng vụ việc trợ giúp pháp lý, vừa qua UBND tỉnh vừa ban hành kế hoạch triển khai thực hiện chính sách trợ giúp pháp lý cho người khuyết tật, người khuyết tật có khó khăn về tài chính năm 2022.

Theo đó, các hoạt động thực hiện chính sách trợ giúp pháp lý  cho người khuyết tật có khó khăn về tài chính bao gồm: Thực hiện trợ giúp pháp lý, trong đó chú trọng tư vấn chính sách đặc thù dành cho người khuyết tật và thực hiện vụ việc tham gia tố tụng, đảm bảo 100% người khuyết tật có khó khăn về tài chính được trợ giúp pháp lý  khi có yêu cầu.

UBND tỉnh giao Sở Tư pháp chủ trì hoạt động truyền thông về trợ giúp pháp lý và quyền được trợ giúp pháp lý của người khuyết tật có khó khăn về tài chính trên các phương tiện thông tin đại chúng. Tổ chức tập huấn, bồi dưỡng cho đội ngũ thực hiệntrợ giúp pháp lý về kiến thức và kỹ năng nghiệp vụtrợ giúp pháp lý cho người khuyết tật có khó khăn về tài chính. Đồng thời, theo dõi, hướng dẫn, kiểm tra việc thực hiện chính sách trợ giúp pháp lý cho người khuyết tật có khó khăn về tài chính./.